Kalça eklemi; femur başı (top) ve asetabulum (yuva) denen kemiklerden oluşur. Bu şekilde femur (uyluk kemiği) üst ucu ve bu çevrenin kırıklarına genel olarak kalça kırığı denir.
KİMLERDE GÖRÜLÜR VE NE ŞEKİLDE OLUŞUR ?
2 farklı yaş grubunda olabilir. Gençlerde yüksek enerjili travmalar(trafik kazası, yüksekten düşme, v.b.) ve düşük enerjili travma(basit düşme) ile yaşlılarda görülür.
Yaş ilerledikçe osteoporoza(kemik erimesi) bağlı femur başı ve çevresindeki süngerimsi kemiğin içi boşalır ve kırılgan hale gelir. Basit düşme sonucu bu kırılgan kemikte kırıklar gelişir. Bu yüzden kalça kırıkları SIKLIKLA YAŞLI VE KADIN hastalarda görülür.
HASTALAR NASIL BAŞVURUR ?
Sıklıkla ev içerisinde basit bir düşme sonucu hasta düştüğü yerden kalkamaz ve kalksalar bile şiddetli kasık ve kalça ağrısı nedeni ile yürüme mümkün olmaz. Hastanın bacağı dğerine göre daha kısa, dışa dönük durur pozisyondadır ve kalça hareket ettirildiğinde şiddetli ağrılıdır.
KALÇA KIRIĞINDA TEDAVİ
Mümkün olan en kısa sürede amelyat edilmelidir. Kalça kırığı olan hastanın hareketsiz kaldığı heran emboli(pıhtı), yatak yarası, akciğer ve idrar yolu enfeksiyonu riski artar. Bunun önlenmesi için uygun ameliyat koşulları sağlanır sağlanmaz ameliyat edilmeli.
NASIL BİR AMELİYAT OLMALI ?
Tedavide ana amaç hastayı en hızlı şekilde mobilize ederek yatmaktan kurtarmak olmalıdır. Kırık kaynatma(osteosentez), kısmi protez ve total protez ameliyatlarından birisi yapılır. Genç hastalarda mümkün olduğunca protez cerrahisinden uzak osteosentez ameliyatları yapılır. Protez ameliyatları da kendi aralarında kısmi, total, çimentolu ve çimentosuz olarak ayrılır. Buna kararı verirken hastanın kırık öncesi fizik kondisyonu, zihinsel durumu, yürüme potansiyeli, kalça ekleminde mevcut kireçlenme olup olmadığı ve kırığın deplasmanı(ayrışması) gözönünde bulundurulur. Ortopedi doktorunuz bunları değerlendirerek sizin için en uygun cerrahi tekniği seçecektir.
AMELİYAT SONRASI DÖNEM
Hasta ameliyatın ilk günü yatak içinde hareketlere başlanıp mobilize edilmeye başlanır. Cerrahi tekniğe bağlı 1 gün sonra ayağa kaldırılır walker(yürüteç) yardımı ile yürütülür. Hastanın ilk 1 ay içerisinde yürümeyi sağlaması hayati önem taşır. Hasta ameliyat sonrası mobilize edilene kadar yaklaşık 1 hafta daha hastanede takip edilir ve sonrasında hastaya uygun bir ev programı verilerek taburcu edilir.